Được đánh giá là một trong những địa phương có trữ lượng tài nguyên khoáng sản tương đối lớn, chủ yếu là khoáng sản khai thác làm vật liệu xây dựng thông thường như cát, đá, sỏi… Ngoài ra, trên địa bàn huyện cũng có một số mỏ khoáng sản có giá trị kinh tế cao như: đất hiếm, vàng, vàng đa kim, mỏ sắt, chì, kẽm, nước khoáng… Những năm qua, để quản lý hoạt động khai thác tài nguyên khoáng sản trên địa bàn, huyện Tam Đường đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo phòng chuyên môn và các xã, Thị trấn tăng cường công tác kiểm tra, quản lý, đặc biệt đối với hoạt động khai thác cát, sỏi và các kim loại quý.
Để quản lý chặt chẽ nguồn tài nguyên, khoáng sản này Tam Đường đã giao trách nhiệm cho người đứng đầu các cơ quan chuyên môn, Chủ tịch UBND các xã, thị trấn, thống nhất biện pháp quản lý chặt chẽ ngay từ cơ sở. Thành lập, tham gia các đoàn kiểm tra, tổ kiểm tra liên ngành, thường xuyên kiểm tra đột xuất kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các hoạt động khai thác khoáng sản trái phép. Đồng thời, tăng cường công tác quản lý nhà nước về tài nguyên, khoáng sản, môi trường trên địa bàn. Chỉ đạo UBND các xã, thị trấn thường xuyên kiểm tra, kiểm soát, quản lý việc khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường. Năm 2023 huyện đã Ban hành 2 Quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực khoáng sản với tổng số tiền phạt trên 26,7 triệu đồng. Bà Đào Thị Hương - Trưởng phòng tài nguyên & môi trường huyện cho biết: Hiện trên địa bàn huyện có 5 đơn vị được cấp phép khai thác khoáng sản. Để quản lý chặt chẽ nguồn tài nguyên, chúng tôi đã tham mưu cho UBND huyện ban hành các văn bản quản lý khai thác khoáng sản. xây dựng quy chế phối hợp với các huyện giáp ranh, công ty đất hiếm thường thường xuyên kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Lực lượng bảo vệ của Công ty Đất hiếm Lai Châu kiểm soát người vào khu vực mỏ.
Hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn huyện, chủ yếu là khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường, phục vụ nhu cầu vật liệu xây dựng tại địa phương. Trong quá trình khai thác, các tổ chức được cấp phép khai thác khoáng sản đã tuân thủ các quy định của pháp luật trong hoạt động khai thác, góp phần giải quyết việc làm cho một số lao động và đóng góp vào ngân sách cho địa phương. Bên cạnh đó, đối với các khu vực khai thác vật liệu xây dựng đã được cấp phép, UBND huyện phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường theo nội dung Báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Thực hiện kiểm tra các công trình bảo vệ môi trường phục vụ việc vận hành của dự án khai thác vật liệu xây dựng và thực hiện kiểm soát ô nhiễm môi trường các cơ sở, sản xuất, kinh doanh, dịch vụ khai thác vật liệu xây dựng. Ông Trần Văn Tấn - Công ty TNHH MTV Tân Sinh nói: Đơn vị chúng tôi được cấp phép khai thác đá tại bản Tòng Pẳn - xã Bình Lư. Để đảm bảo vệ sinh môi trường xung quanh khu vực mỏ đá và tuyến đường đi lại của Nhân dân, chúng tôi có xe phun nước hàng ngày 4 lần, chấp hành nghiêm mọi chủ trương chính sách pháp luật của nhà nước về khai thác khoáng sảng, đồng thời khai thác đảm bảo đúng mốc, đúng quy định.
Để tránh ô nhiễm khói, bụi Công ty TNHH MTV Tân Sinh chuyên khai thác đá thường xuyên cử công nhân vệ sinh và tưới nước thường xuyên trên các đoạn đường đi qua khu vực mỏ đá.
Đối với công tác bảo vệ khoáng sản chưa khai thác, UBND huyện đã ban hành Công văn chỉ đạo, đôn đốc các phòng, ban có liên quan, UBND các xã, thị trấn tăng cường công tác kiểm tra, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm theo thẩm quyền; đẩy mạnh tuyên truyền vận động và tổ chức cho các hộ dân trong khu vực ký cam kết không khai thác, vận chuyển, tàng trữ, tiêu thụ khoáng sản trái phép.
Lực lượng Công an huyện, công an xã, bảo vệ mỏ và Công ty đất hiếm Lai Châu thường xuyên tuần tra, kiểm soát và nhắc nhở người dân vào sản xuất trong khu vực mỏ.
Thời gian tới, Tam Đường tiếp tục chỉ đạo cơ quan chuyên môn hướng dẫn các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu khai thác khoáng sản tiến hành đăng ký thác khoáng sản theo quy định, không để xảy ra tình trạng tự ý khai thác khi chưa được cấp có thẩm quyền cấp phép. Cùng với đó, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra các cơ sở được cấp phép, không để tình trạng ô nhiễm môi trường do khai thác, chế biến khoáng sản xảy ra.
Hoàng Cường