Giữa đại ngàn Lai Châu, nơi thiên nhiên còn giữ nguyên vẻ đẹp hoang sơ, một báu vật quý mang tên Sâm núi Lai Châu đã được gìn giữ và phát triển. Đó là hành trình của HTX Bảo tồn và Phát triển giống Sâm núi Lai Châu, mang khát vọng nâng tầm giá trị sâm Việt, đồng thời tạo sinh kế bền vững cho bà con vùng cao.
Toàn cảnh khu vườn sâm của HTX Bảo tồn và Phát triển giống Sâm núi Lai Châu.
Với sứ mệnh “Kiến tạo mô hình sản xuất liên kết tiêu thụ sản phẩm nhằm nâng cao thu nhập cho Cộng đồng tham gia Bảo tồn và Phát triển Sâm núi Lai Châu”. HTX Bảo tồn và phát triển Sâm núi Lai Châu thành lập từ năm 2003 với 7 thành viên, dưới sự đồng hành của Viện Tư vấn Phát triển Kinh tế Xã hội Nông thôn và Miền núi (CISDOMA), Dự án Quỹ thiện tâm. Đặc biệt sự hỗ trợ của Viện Nghiên cứu Lâm sinh - Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam sát cánh cùng bà con trong 10 năm qua, HTX Bảo tồn và phát triển Sâm núi Lai Châu đã xây dựng khu trồng Sâm Lai Châu dưới tán rừng với diện tích gần 5ha và hàng chục nhà màng nhân giống. Ông Phạm Trung Ngọc - Chủ tịch HTX Bảo tồn và Phát triển giống sâm núi Lai Châu, chia sẻ: “HTX Bảo tồn và Phát triển giống sâm của chúng tôi có địa chỉ tại bản Sin Chải, xã Giang Ma, huyện Tam Đường; từ khi thành lập đến nay đã phát triển không ngừng lớn mạnh về diện tích, chất lượng cũng như thị trường. Chúng tôi là đơn vị nhận được sự quan tâm đặc biệt của chính quyền các cấp, chúng tôi thực hiện bảo tồn nguồn gen quý và sẵn sàng cung ứng nguồn Sâm giống cho bà con, từ đó tạo được chuỗi sản xuất Sâm đạt hiệu quả cao nhất”.

Những cây Sâm của HTX Bảo tồn và Phát triển giống Sâm núi Lai Châu trên đất Giang Ma.
Từ những nỗ lực không ngừng, HTX đã góp phần thay đổi cuộc sống của hàng trăm hộ gia đình vùng cao Lai Châu, tạo việc làm ổn định, thu nhập cải thiện và cuộc sống ấm no là minh chứng rõ ràng nhất cho thành công của mô hình bảo tồn và phát triển giống Sâm núi Lai Châu." Hướng tới hiện thực hóa khát vọng “thoát nghèo” và “làm giàu” của đồng bào các dân tộc tỉnh Lai Châu. Đến nay, HTX đang liên kết với 25 hộ sản xuất nông nghiệp, tạo việc làm cho hơn 25 lao động. Thu nhập trung bình của người lao động dao động từ 5-7 triệu đồng/tháng, giúp nâng cao đời sống cho cộng đồng địa phương. Trong năm 2024, HTX đã đạt được doanh thu 2 tỷ đồng, với lợi nhuận sau thuế ước tính khoảng 500 triệu đồng. Anh Hảng A Sinh – Kỹ thuật viên HTX Bản tồn và Phát triển giống Sâm núi Lai Châu, cho hay: “Ở đây mình làm kỹ thuật cho HTX, để làm được công việc này thì mình được tập huấn, hướng dẫn cách trồng và chăm sóc cây sâm. Chế độ của các anh, chị em làm việc tại đây thì được HTX quan tâm chi trả đầy đủ, nói chung từ khi làm việc cho HTX nguồn thu nhập của mình ổn định, khá hơn so với ngày trước làm ruộng”.

HTX Bảo tồn và Phát triển giống Sâm núi Lai Châu đã tạo công ăn, việc làm cho nhiều lao động tại địa phương.
Các sản phẩm của HTX hiện đang được phân phối qua 5 đại lý tại Lai Châu và Hà Nội, mở rộng thị trường và nâng cao giá trị sản phẩm sâm Lai Châu. Các sản phẩm chế biến từ cây sâm của HTX đã đạt chứng nhận OCOP 3 sao, khẳng định chất lượng vượt trội và tiềm năng phát triển của sản phẩm. Bên cạnh đó, các sản phẩm của HTX cũng được hệ thống quản lý an toàn thực phẩm chứng nhận phù hợp với tiêu chuẩn ISO, đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng. Giống cây sâm Lai Châu của HTX đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cấp Bằng bảo hộ, đảm bảo quyền lợi cho việc bảo vệ giống sâm quý, đồng thời giúp phát triển sản phẩm một cách bền vững. Với những thành tựu đạt được trong thời gian qua, HTX Bảo tồn và Phát triển Giống Sâm Núi Lai Châu tiếp tục nỗ lực duy trì và phát triển giống sâm Lai Châu, góp phần vào sự phát triển kinh tế của địa phương và bảo tồn giá trị di sản quý báu của dân tộc. Ông Phạm Trung Ngọc - Chủ tịch HTX Bảo tồn và Phát triển giống sâm núi Lai Châu, cho biết thêm: “Thời gian tới chúng tôi sẽ tiếp tục nâng cao chất lượng sản phẩm, làm sao đưa ra thị trường những sản phẩm sạch hữu cơ và đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng. Đồng thời đẩy mạnh việc quảng bá, nhân rộng các cửa hàng để sản phẩm đến tay người tiêu dùng nhanh nhất, tốt nhất”.

Hệ thống cửa hàng của HTX Bảo tồn và Phát triển giống Sâm núi Lai Châu tại xã Giang Ma, huyện Tam Đường.
Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, Hợp tác xã Bảo tồn và Phát triển Giống Sâm núi Lai Châu đã và đang mang đến những sản phẩm an toàn, chất lượng cao và thân thiện với môi trường. Xây dựng Sâm núi Lai Châu xứng tầm Quốc bảo Việt Nam.
Cầm Thanh