Thiếu nước, nhiều chân ruộng khô nứt nẻ, cây lúa còi cọc không thể sinh trưởng phát triển và còn bị sâu bệnh hại nên một số diện tích lúa Chiêm xuân của xã Nà Tăm người nông dân phải cắt bỏ về làm thức ăn cho gia súc. Đó là tình cảnh dở khóc, dở cười của không ít các hộ dân trồng lúa trên địa bàn xã Nà Tăm.
Gạt đi bao mồ hôi, công sức cấy cày, những ngày này ông Lò Văn Phím ở bản Nà Tăm ra mảnh ruộng của gia đình để cắt từng khóm lúa về cho trâu ăn. Theo ông Phím cho biết: hàng năm vụ Chiêm xuân gia đình ông đều gieo cấy hơn 3.000 m lúa, bình quân thu hoạch được từ 50 - 60 bao thóc. Tuy nhiên, năm nay do thời tiết nắng nóng kéo dài liên tục, nên khoảng 1.000 m lúa ở khu vực gần bản vẫn có nước tưới nên cây lúa sinh trưởng bình thường, đang trong thời kỳ trỗ bông, còn hơn 2.000 m lúa ở khu vực đầu bản thiếu nước, ruộng khô nứt nẻ, cây lúa còi cọc không thể phát triển được, mặc dù gia đình cũng chủ động tìm nguồn nước tưới, chăm sóc bón phân đầy đủ nhưng hiện cây lúa chỉ cao hơn 20cm, ngoài ra lúa còn bị một số sâu bệnh hại nên gia đình ông không biết phải làm gì, giờ chỉ biết cắt về cho trâu ăn thôi. Ông Phím buồn bã nói: Vụ Chiêm này gia đình tôi trồng 4.000m lúa, năm nay thời tiết nắng quá, khô hết, cây lúa không phát triển lên được, tôi cũng chẳng biết làm thế nào nữa chỉ biết cắt về cho trâu ăn thôi.
Cũng trong tình cảnh như ông Phím, gia đình ông Lò Văn In ở bản Nà Tăm vụ Chiêm xuân năm nay gia đình ông gieo trồng hơn 4.000 m lúa, thời tiết nắng nóng khoảng 1.000 m ruộng không có nước tưới, chân ruộng khô nứt nẻ, cây lúa không phát triển được, bỏ thì tiếc nên gia đình ông chỉ biết cắt về cho gia súc ăn được bao nhiêu hay bấy nhiêu chứ không biết làm cách nào khác. Ôn In chia sẻ: Gia đình tôi năm nay trồng vụ lúa Chiêm xuân hơn 4.000m. Trời nắng nóng quá, không có nước tưới, cây lúa còi cọc, không lên được, gia đình không biết làm sao giờ chỉ biết cắt lấy cho trâu ăn. Chúng tôi cũng chỉ mong có mưa xuống giúp người dân cứu được ít nào hay ít đấy thôi.
Ông Lò Văn Phím đang cắt bỏ diện tích lúa thiếu nước về cho trâu ăn.
Hiện 2 bản Nà Tăm, Nà Vàn có 48 ha lúa Chiêm xuân, trong đó có 12 ha thiếu nước nghiêm trọng dẫn đến cây lúa còi cọc, kém phát triển, nhiều hộ gia đình phải cắt bỏ đem về làm thức ăn cho trâu. Trước tình hình đó, 2 bản đã tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người dân nếu cắt bỏ cần trồng thay thế các loại cây trồng khác để đảm bảo diện tích và thu nhập, tránh tình trạng bỏ hoang đất. Anh Lò Văn Bun - Trưởng bản Nà Vàn nói: Hiện 2 bản chúng tôi có tổng diện tích lúa Chiêm xuân là 48 ha. Khoảng 2 tháng nay thời tiết nắng nóng liên tục, không có mưa khiến 12 ha lúa của 2 bản bị thiếu nước tưới, cây lúa không thể phát triển được, do đó có một số hộ nhân dân đã xuống ruộng cắt lúa về cho trâu ăn, còn lại một số hộ để lại mong trời có mưa để cứu được ít nào hay ít đấy. Đối với những diện tích thiếu nước nghiêm trọng chúng tôi cũng vận động các hộ gia đình chuyển đổi sang trồng các loại cây trồng khác như ngô, lạc…
Theo báo cáo của UBND xã Nà Tăm cho biết: Vụ Chiêm xuân năm 2023 toàn xã gieo cấy 116 ha lúa. Tuy nhiên, khoảng 2 tháng nay thời tiết nắng nóng liên tục khiến 35,5 ha lúa bị thiếu nước tập ở tất cả các bản trên địa bàn xã, trong đó tình trạng thiếu nước nặng nhất là ở 2 bản Nà Tăm và Nà Vàn. Để khắc phục tình trạng trên, UBND xã Nà Tăm đã chỉ đạo các bộ phận chuyên môn xuống từng bản rà soát các diện tích, đồng thời tuyên truyền, vận động nhân dân nạo vét kênh mương, điều tiết nguồn nước tưới, đặc biệt ưu tiên cho các diện tích đang thiếu nước để đảm bảo cho cây lúa sinh trưởng. Mặc dù đã có nhiều giải pháp nhưng tình trạng thiếu nước vẫn sảy ra khiến nhiều diện tích lúa vẫn không thể cứu vãn được. Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này ông Lò Văn Thum - PCT UBND xã Nà Tăm cho biết: Vụ Chiêm xuân năm 2023, Xã Nà Tăm chúng tôi gieo cấy 116 ha lúa Chiêm xuân. Trong khoảng 2 tháng trở lại đây, thời tiết nắng nóng kéo dài, ruộng khô nứt nẻ, gây ảnh hưởng đến các diện tích cây trồng trên địa bàn xã, trong đó có hơn 35 ha lúa. Trước tình hình đó, chúng tôi đã đề ra các giải pháp như: Vận động nhân dân tích cực nạo vét kênh mương, tìm nguồn nước để tưới tiêu, diện tích nào cứu được thì cứu. Đối với những diện tích không phát triển chúng tôi cũng đề nghị người dân cắt bỏ đồng thời trồng thay thế bằng các giống cây ngắn ngày phù hợp như: Lạc, đậu tương…. để đảm bảo giải phóng đất cho vụ lúa sau.
Vẫn biết đối với người nông dân đầu tắt, mặt tối, một nắng hai sương vất vả chỉ biết trông chờ vào mấy thửa rộng, mảnh nương. Bao nhiêu vất vả đó chỉ mong chờ sẽ có thành quả nhưng thời tiết nắng nóng kéo dài khiến nhiều hộ nông dân đứng trước nguy cơ mất mùa ảnh hưởng không nhỏ đến đảm bảo nguồn lương thực cho người dân.
Hoàng Cường