Là đơn vị sản xuất trên lĩnh vực nông nghiệp, nhận thấy giống chuối già Nam Mỹ có những ưu điểm nổi trội như chất lượng quả ngon, thị trường tiêu thụ chủ yếu là xuất khẩu… Do đó HTX Nông nghiệp xanh Tam Đường đã quyết định đầu tư trồng loại chuối này. Trước khi bắt tay vào trồng, HTX dành nhiều thời gian đến các vườn chuối già Nam Mỹ ngoài tỉnh để học tập kinh nghiệm. Năm 2020 sau khi hoàn tất thỏa thuận thuê đất của người dân, HTX đã triển khai xuống giống hơn 20 ha chuối già Nam Mỹ. Đến nay, sau hơn 1 năm vườn chuối sinh trưởng, phát triển rất tốt mỗi buồng đạt trọng lượng từ 28 - 30kg, bình quân sản lượng đạt 37 - 40 tấn/ha. Chia sẻ với chúng tôi ông Nguyễn Hữu Báu - HTX Nông nghiệp xanh Tam Đường. Cây chuối chúng tôi thu hoạch được trồng từ đầu tháng năm và kết thúc vào giữa tháng 6/2020, đây là lần thu hoạch thứ 2, qua đợt 1 xuất khẩu được khoảng 25 tấn và được đối tác đánh giá là chuối của Tam Đường chất lượng rất tốt, mẫu mã đẹp, hiện nay với giá cả bình quân từ 4 - 4.500đ/kg thì thu nhập cũng đạt từ 150 đến 180 triệu đồng/ha, so với trồng lúa thì giá trị từ cây chuối đem lạo cao hơn khoảng 3 - 4 lần. Chuối thu hoạch về được sơ chế và đóng hộp
Mặc dù sản lượng ban đầu của diện tích chuối khá lớn nhưng theo HTX cho biết lượng chuối vẫn không đủ để cung cấp cho thị trường Trung Quốc, do vậy trong thời gian tới HTX có ý định sẽ liên kết với nhân dân ở các xã trên địa bàn huyện theo 2 hình thức là thuê lại đất để trồng hoặc đơn vị sẽ cung cấp giống, kỹ thuật, đầu ra cho sản phẩm còn người dân sẽ đầu tư đất, trồng và công chăm sóc đến thời kỳ thu hoạch sẽ chia theo tỷ lệ. Chia sẻ thêm với chúng tôi ông Nguyễn Hữu Báu - HTX Nông nghiệp xanh Tam Đường cho rằng: Chỉ riêng trường của Trung Quốc chúng tôi còn không cung cấp đủ nhu cầu chứ chưa nói đến các thị trường khác, do đó chúng tôi mong muốn liên kết với người dân ở các xã khác để mở rộng vùng nguyên liệu đáp ứng các đơn hàng tiếp theo.
Được biết để xuất khẩu được chuối sang thị trường Trung Quốc ngoài việc chọn giống kỹ càng, cần chú ý đến kỹ thuật chăm sóc, đặc biệt là từ lúc xuống giống đến khi chuối trổ bông. Đây là giai đoạn quyết định đến năng suất và chất lượng sản phẩm. Trong quá trình chăm sóc, khi bông chuối ra quả chỉ để lại số nải nhất định rồi chặt bỏ hoa đến khi khô nhựa, cần bọc ni lông màu xung quanh buồng để giúp buồng chuối đỡ bị côn trùng cắn và ít bị ảnh hưởng đến mẫu mã quả sau này. Từ lúc trồng đến khi thu hoạch lứa đầu là 12 tháng, sau đó cứ 8 tháng cho thu hoạch 1 lần. Mỗi cây có tuổi thọ 3 năm và thu được 5 lứa thì chặt bỏ để trồng mới nhằm đảm bảo năng suất cũng như chất lượng chuối.
Không chỉ có giá trị kinh tế cao khi xuất khẩu chuối, HTX còn tạo việc làm cho gần 20 lao động người địa phương cũng như lao động ngoại tỉnh với thu nhập ổn định. Có kinh nghiệm trồng chuối được gần chục năm nhưng năm 2019 do giá cả xuống thấp 2 thu nhập không đáng là bao so với việc đầu tư, nên 2 vợ chồng anh Sùng Seo Hồ ở Mường Khương Lào Cai đã quyết định vào Tam Đường nhận chăm sóc 6.000 gốc chuối, theo anh Hồ cho biết: 2 vợ chồng tôi nhận chăm sóc 6.000 gốc tương đương hơn 1 ha, từ lúc trồng đến lúc thu hoạch là mỗi gốc là 20.000đ, mặc dù đi làm thuê nhưng tính đơn giản 1 năm thu nhập cũng được 120 triệu, mà trồng chuối này không vất vả như trồng ngô, trồng lúa, thu nhập cũng ổn định và cao hơn trồng ngô, trồng lúa.
Với đầu ra ổn định và định hướng mở rộng diện tích chuối tập chung ra một số xã trên địa bàn huyện, cũng như cam kết của HTX sẽ thu mua số lượng lớn giá thấp nhất khoảng 4.000đ/kg, hi vọng trong thời gian tới, người dân sẽ liên kết với HTX để trồng chuối để nâng cao thu nhập cho chính mình cũng như hình thành vùng sản xuất chuối tập chung theo hướng hàng hóa trên địa bàn huyện. Hoàng Cường